Ωρα της απλής αναλογικής

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ

Σε ανώμαλες περιόδους που σημειώνονται ριζικές ανακατατάξεις στους πολιτικούς συσχετισμούς δυνάμεων, το ίδιο το σύστημα επιλέγει προσω­ρινά την απλή αναλογική

Ουδεμία αμφιβολία υπάρχει ως προς το ποιος είναι ο στόχος της ΔΗΜΑΡ, όταν το κόμμα του Φώτη Κουβέλη προτείνει την κατάργηση του μπόνους των 50 επιπλέον εδρών στο πρώτο κόμμα και την εισαγωγή της απλής αναλογικής ως του συστήματος διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών στη χώρα μας: η ΔΗΜΑΡ θέλει να αποτρέψει τη δυνατότητα του ΣΥΡΙΖΑ να σχηματίσει κυβέρνηση είτε μόνος του (πράγμα αρχικά απίθανο) είτε με τη συνεργασία ενός μόνο κόμματος (π.χ. των Ανεξάρτητων Ελλήνων του Πάνου Καμμένου). Η απλή αναλογική πιθανότατα θα οδηγήσει σε κατανομή των εδρών που θα απαιτεί τη συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με δύο ή και τρία κόμματα για να σχηματίσει κυβέρνηση που να διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Η πολιτική ιδιοτέλεια της ΔΗΜΑΡ, η οποία δικαίως θεωρεί ότι σε περίπτωση κατάργησης του μπόνους των 50 εδρών είναι πολύ πιθανόν να μπορέσει να προσκολληθεί και στην ενδεχόμενη κυβέρνηση με πυρήνα τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν σημαίνει ότι η πρότασή της είναι κακή. Κάθε άλλο. Κακή δεν είναι ούτε για τον λαό, αλλά ούτε και για το σύστημα! Πιο φιλολαϊκή, σίγουρα πολύ πιο φιλολαϊκή από τη σημερινή κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, θα είναι οπωσδήποτε μια υποτιθέμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τη συνεργασία π.χ. των ΑΝΕΛ, της ΔΗΜΑΡ ή ενός ΠΑΣΟΚ με αντιμνημονιακή κατεύθυνση. Αλλά και για το οικονομικό κατεστημένο της χώρας μας η συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ σε μια κυβέρνηση του αδοκίμαστου ακόμη στην άσκηση της εξουσίας ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί εγγύηση ότι αποκλείεται να ασκήσει αυτή η κυβέρνηση αριστερή πολιτική, ακόμη και αν το ήθελε ο ΣΥΡΙΖΑ. Αν οι επιχειρηματίες υποχρεωθούν να ανεχθούν κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα, θα είναι απολύτως ήσυχοι αν το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ συμμετέχουν στην κυβέρνηση.

Η κατάρρευση της ΝΔ θα είναι το κριτήριο που θα διαμορφώσει την τελική στάση της οικονομικής ελίτ απέναντι στην εισαγωγή ή όχι της απλής αναλογικής στις επόμενες εκλογές. Η θεωρία των «ισχυρών κυβερνήσεων» ισχύει αποκλειστικά και μόνο για κυβερνήσεις που προωθούν τα συμφέροντα των ισχυρών της οικονομίας. Απολύτως κανέναν λόγο δεν έχουν, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, να επιδιώκουν μια… «ισχυρή κυβέρνηση Τσίπρα»! Αν παρ’ όλα αυτά η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία καταστεί αναπότρεπτη, η προσωρινή καθιέρωση της απλής αναλογικής τούς παρέχει την καλύτερη δυνατή διέξοδο.

Σε ανώμαλες περιόδους, τότε που σημειώνονται ριζικές ανακατατάξεις στους πολιτικούς συσχετισμούς δυνάμεων, το ίδιο το σύστημα επιλέγει προσωρινά την απλή αναλογική. Διευκολύνει έτσι τη μορφοποίηση των νέων πολιτικών κομμάτων και διαπιστώνει την πραγματική απήχησή τους στους ψηφοφόρους. Βγάζει τα συμπεράσματά του, χαράζει στρατηγική σε σχέση με τα πολιτικά κόμματα και φυσικά… καταργεί κατόπιν την απλή αναλογική!

Ακούγεται παράδοξο, αλλά αυτό αποδεικνύει και η ιστορική πείρα της χώρας μας. Με απλή αναλογική έγιναν οι δύο πρώτες εκλογικές αναμετρήσεις αμέσως μετά τον εμφύλιο (!) – τον Μάρτιο του 1950 και τον Σεπτέμβριο του 1951. Αφού έβγαλαν τα συμπεράσματά τους, ενοποίησαν και συσπείρωσαν τις παρατάξεις όπως ήθελαν και προχώρησαν σε νέες εκλογές τον Νοέμβριο του 1952. Αυτήν τη φορά με πλειοψηφικό σύστημα, με τη Δεξιά να παίρνει 49,22% των ψήφων και τις… 247 (!) από τις 300 έδρες και την Αριστερά με 9,55% να μην… μπαίνει στη Βουλή!